تاثیر نور، دما، شوری و خشکی بر جوانه زنی بذر چای ترش (hibiscus sabdariffa) و بهبود آستانه تحمل بذر به تنش شوری و خشکی در شرایط آزمایشگاه

چای ترش گیاهی یکساله است که منشاء آن آفریقا (آنگولا) می باشد. این گیاه امروزه در بسیاری از نواحی گرمسیر جهان کشت می شود. در شرایط بیابانی، در طی چرخه زندگی گیاه جوانه زنی بذر و استقرار گیاهچه از مراحل مرحله بحرانی برای گیاه می باشد. به منظور بررسی تاثیر عوامل نور، درجه حرارت، شوری و خشکی بر جوانه زنی بذر چای ترش، آزمایشات جوانه زنی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل در چهار تکرار انجام شد، تیمار ها در آزمایش اول شامل نور در 2 سطح (روشنایی و تاریکی) و درجه حرارت در 8 سطح (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی گراد) و در آزمایش دوم فاکتور شوری در 7 سطح (0، 30، 60، 90، 120، 150 و 180 میلی مولار کلرید سدیم) و در آزمایش سوم فاکتور خشکی در 7 سطح (0، 1/0-، 2/0-، 3/0-، 4/0-، 5/0- و 6/0- مگاپاسکال) بود. نتایج نشان داد که تاثیر درجه حرارت بر صفات جوانه زنی معنی دار بود. درصد، سرعت و ضریب یکنواختی جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه با افزایش درجه حرارت تا 30 درجه افزایش و در 35 و 40 درجه کاهش یافتند. در حالیکه میانگین مدت جوانه زنی با افزایش درجه حرارت تا 30 درجه کاهش و در 35 و 40 درجه افزایش یافت. شوری (nacl) تاثیر بسیار معنی داری بر صفات جوانه زنی داشت. با افزایش شوری، درصد، سرعت و ضریب یکنواختی جوانه زنی، طول و وزن خشک گیاهچه کاهش اما میانگین مدت جوانه زنی افزایش یافت. پیش تیمار بذرها با نمک، صفات جوانه زنی را بهبود بخشید، پیش تیمار نمک حد آستانه تحمل شوری را از 77/30 به 57/53 میلی مولار افزایش داد. تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صفات جوانه زنی داشت. با افزایش تنش خشکی، درصد، سرعت و ضریب یکنواختی جوانه زنی، طول و وزن خشک گیاهچه کاهش اما میانگین مدت جوانه زنی افزایش یافت. پیش تیمار بذر با پلی اتیلن گلیکول صفات جوانه زنی را بهبود بخشید و حد آستانه تحمل خشکی را از 147/0- به 207/0- مگاپاسکال افزایش داد